پرندگان شکاری-شاهین

شاهین نام عمومی ۳۷ گونه پرنده شکاری است که در سردهٔ Falcon قرار می‌گیرند و در تمام قاره‌های جهان به جز قطب جنوب زندگی می‌کنند. شاهین‌ها با چشمان کاملاً سیاه، بدن لاغر، بال‌های نوک‌تیز و منحنی، وجود یک پلکان در منقار بالا، توانایی پرواز با سرعت بسیار بالا و تغییر جهت ناگهانی از دیگر پرندگان شکاری متمایز می‌شوند. شاهین‌ها در سال اول عمر خود شهپرهایِ پروازِ بلندتری دارند که مشابه پرندگان شکاری چندمنظوره است (شاهین‌ها از نظر نوع شکار و تکنیک شکار یک شکارچی تخصصی محسوب می‌شوند) تا به این شیوه بهتر بتوانند پرواز را بیاموزند و در سال‌های بعد با تغییر شهپرها تکنیک‌های پروازی خاص شاهین را می‌آموزند.

شاهین‌ها در شکار پرندگان در حال پرواز تخصص دارند و با منقار خود شکار را می‌کشند درحالیکه پرندگان شکاری دیگر تکنیکهای متنوعی در این کار دارند و با پنجه‌های خود طعمه را می‌کشند. شاهین معمولی (یابحری) که بیشترین پراکندگی را در بین شاهین‌ها دارد با رکورد سرعت ۳۹۰ کیلومتر در ساعت سریعترین جاندار روی کره زمین است.بالابان ، لاچین وترمتای از دیگر انواع معروف شاهین هستند. شاهین‌هایی که بال‌های باریکتر و درازتر دارند به «لیل» معروف هستند این نوع بال‌ها برای شکار پرندگان بسیار مانور پذیر همچون پرستو وباد خورک مناسب است. شاهین‌های نسبتاً کوچک و چاقتری که به پرواز درجا علاقه دارند نیز به دلیجه معروف هستند.

شاهین‌ها از دیرباز محبوبترین پرندگان درباز داری بودند و از شاهین‌های رام‌شده و آموزش‌دیده برای شکار استفاده می‌شد.

پرندگان شکاری-جغد

جُغد (Owl) نام پرنده ای شکاری است از راسته بوف سانان، که دارای قدرت شنوایی و بینایی بسیار بالایی است جغدها در همه قاره‌ها به استثناء جنوبگان مشاهده شده‌اند. جغد پرنده‌ای سودمندی است زیرا خوراکش انواع موش است و در شکاف‌های تنه درختان و آشیانه‌های متروک زاغان لانه می‌گذارد. جغدها معمولاً شب‌رو و پناه رو هستند یعنی هنگام پگاه و شفق از لانه بیرون آمده و شکار می‌کنند و دی ان ای آنها به خفاش‌ها شباهت بالایی دارد. کوچکترین جغد،جغد کوتله امریکای شمالی می‌باشد که طول آن فقط ۱۵ سانتیمتر یعنی به بزرگی یک گنجشک است. تخم جغد همیشه به فاصله چند روز می‌شکند و نوزاد به دنیا می‌آید. نقش و رنگ پرهای جغدها حالت استتاری دارند تا به هنگام استراحت روزانه‌شان از مزاحمت‌ها بکاهند. جغدی به نام اشوزوشت دراساطیر ایرانی نقش زیادی در یاری نیروی خوبی دارد.

جغد پرنده‌ای است با صورتی پهن، منقاری خمیده و چشم‌هایی درشت و پاهای بزرگ، در دو طرف سرش دو دسته پر شبیه گوش گربه قرار دارد که گوش پر نامیده می‌شوند. دارای سر بزرگ، صورت پهن و منقار قوی قلاب مانند و نیم پیدا و چنگال‌های تیز و نیرومند است. منقار قلاب شکل نیرومندش به همراه چنگال‌های قوی او برای نگه داشتن طعمه به کار می‌رود. رنگش معمولاً کرم قهوه‌ای است. در نوکش یک شکاف هست. سرش بزرگ است. او هوای تاریک را دوست دارد. شب‌ها پرواز می‌کند. جغد نوکی کوچک و ظریف دارد. دور دهانش پرهای زبری هست که شبیه مو می‌باشد ولی مو نیست. پاهایش کوچک است و پنجه‌هایش ضعیف و بی‌طاقت.پر و بال او صاف است و خیلی آرام پرواز می‌کند. نوک پرهای جغد به شکلی طراحی شده که در هنگام حمله به طعمه صدای پرها کم باشد.

پرواز آنها بی‌صدا است، بعضی از آنها گوش‌پرهای مشخصی دارند. پاهای پوشیده از پر دارند.تک زی اند و بیشترشان روی درخت زندگی می‌کنند. نر و ماده آنها همشکل است ولی ماده‌ها بزرگ‌ترند. جغدها همیشه طعمه خود را درسته می‌بلعند و پس از آن‌که بخش‌های گواردنی آن را گواردند بازمانده آن را به شکل تفاله از راه دهان بیرون می‌اندازند.

جغد چشم‌های بزرگ و رو به جلو دارد که استفاده از هر دوچشم را در یک زمان برای او میسر می‌سازد و دید دوچشمی را فراهم می‌کند. دید دوچشمی برای برآورد فاصله‌ها به هنگام حمله سودمند است. چشم‌های جغد بسیار حساس است و به خاطر بزرگی چشم‌ها حتی در نور خیلی کم می‌تواند ببیند و به همین خاطر خوب شکار می‌کند.

چشم‌های جغد اما به چشمخانه چسبیده و در حدقه ثابت است و از این‌رو برای دنبال کردن حرکات طعمه، جغد ناچار است همه سر خود را به پهلو یا پشت بچرخاند. جغدگردن دراز و انعطاف‌پذیری دارد که در زیر پرهایش پنهان شده و این گردن چرخاندن کامل سر را برای او میسر می‌سازد

نیروی شنوایی جغدها قوی است و شکل پهن و قرص مانند صورت آن‌ها به هدایت صدا به سوی گوش‌های بزرگشان کمک می‌کند. منقار رو به پایین آن‌ها نیز برای این است که برای دریافت صدا کمترین مانع را ایجاد کند. در بیشتر گونه‌های شب‌بیدار جغد، یکی از گوش‌ها کمی بالاتر ازگوش دیگر قرار گرفته تا صداها را در حالت حرکات عمودی طعمه نیز دریافت و دنبال کند. جغدها با این قدرت شنوایی خود می‌توانند جهت حرکت طعمه را با دقت بالایی تشخیص دهند. برخی از جغدها دارای چنان قدرت شنوایی هستند که می‌توانند یک طعمه را در تاریکی مطلق تشخیص دهند.

گربه سانان - پلنگ سیاه

پلنگ های سیاه  از خانواده گربه سانان هستند و می توانند   گاها به وزن  114 کیلوگرم  برسند. ارتفاع این حیوان  در حالت ایستاده می تواند  به 2.5 متر از سطح زمین برسد. و می تواند تا ۶ متر جهش داشته باشد که نسبتا زیاد است.پلنگ های سیاه از آنجا که از خانواده گربه سانان هستند، قابلیت شکار هوشمندانه از جمله در طول شب را دارند.پلنگ های سیاه بیشتر در اکوسیستم های گرمسیر مانند چمنزارها، جنگل های گرمسیری و حتی گاها باتلاق ها زندگی می کنند. همچنین این حیوانات بیشتر در قاره آفریقا، آسیا، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی زندگی می کنند.پلنگ های سیاه حیواناتی قدرتمند و سریع هستند و می توانند در کمترین زمان ممکن به حداکثر سرعت 56 کیلومتر بر ساعت دست پیدا کنند و طعمه را در یک چشم به هم زدن از پای در بیاورند  که علت آن به خاطر وجود عضلات و ماهیچه های قدرتمند آنها است..پلنگ های سیاه بصورت میانگین می توانند به مدت 12 سال زندگی کنند و این در حالی است که اگر آنها بصورت گروهی با یکدیگر زندگی کنند می توانند حتی به 20 سال یا بیشتر نیز حتی برسند. نکته آخر هم اینکه این حیوانات  در خطر و معرض انقراض هستند

سگ سانان-شغال(Jackal)

شُغال به سه گونه از سگ‌سانان گفته می‌شود: شغال پشت سیاه , شغال پهلونواری که هر دو در افریقا جنوب صحرا زندگی می‌کنند و خویشاوند نزدیک یکدیگر هستند و شغال زرد که بومی شمال آفریقا و آسیا و اروپا است. شغال زرد هرچند از نظر ظاهری به دو گونهٔ دیگر شغال شبیه است اما خویشاوند نزدیک تر گرگ و سگ است. البته واژهٔ شغال تعریف دقیقی ندارد و گاهی کایوت نیز شغال آمریکایی نامیده می‌شود.

همهٔ انواع شغال رژیم غذایی همه چیز خوار و فرصت‌طلبانه‌ای دارند. آن‌ها در شکار جانوران کوچک و متوسط تخصص دارند و لاشه خواران کارآمدی هستند. پاهای بلند و دندان‌های نیش منحنی آن‌ها برای شکار پستانداران کوچک، پرندگان و خزندگان تخصص یافته و کف پای بزرگ و شکل استخوان‌های آن‌ها مناسب دویدن در مسافت‌های طولانی است. شغال‌ها بیشتر در صبح و غروب فعال می‌شوند. زندگی اجتماعی آن‌ها معمولاً به صورت زوج‌های تک‌همسر است که همیشه با هم زندگی می‌کنند و از قلمرو خود در مقابل شغال‌های دیگر دفاع می‌کنند. آن‌ها گاهی به صورت گروهی هم دیده می‌شوند به خصوص در هنگام خوردن لاشه‌هایی بزرگ اما اغلب «تک رو» یا «دو تایی» شکار می‌کنند.

در مورد شغال افسانه‌های بسیاری وجود دارد. این جانور برای شکار گاهی مثل روباه از زیرکی و حیله‌گری و گاهی مثل گرگ از زور و خشونت استفاده می‌کند. در فرهنگ‌های مختلف نحوهٔ نگاه به شغال متفاوت است.

شغال‌ها معمولاً از گودال‌ها، سوراخ‌های طبیعی، شکاف سنگ‌ها و لانه متروکه سایر جانوران، برای ایجاد لانه و تولد نوزادان استفاده می‌کنند. معمولاً در اوایل غروب، شغال‌ها به صورت دسته جمعی زوزه‌ای شبیه فریاد انسان سر می‌دهند شغال‌ها توانایی بدنی بالایی برای شکار دارند و می‌توانند با سرعت ۱۷ کیلومتر در ساعت برای مدت‌هایی طولانی بدوند. شغال‌ها حیواناتی قلمروطلب هستند و محدودهٔ قلمروی خود را با ادرار و مدفوع علامت گذاری می‌کنند و در برخی مواقع برای حفظ قلمرو با سایر شغال‌ها نیز درگیر می‌شوند.

سگ سانان-روباه

روباه ها  جانورانی با جثهٔ متوسط و کوچک از تیرهٔ سگ سانان هستند که در آسیا و آمریکا و همهٔ قاره ها به جز جنوبگان زندگی می‌کنند. روباه‌ها در نواحی قطبی، جلگه های بی‌درخت و در بیابان های افریقا و خاور میانه، کویر هاو دشت‌های خشک زندگی می‌کند. روباه‌های سرخ از فراوان‌ترین گونه‌های روباه بوده و دارای پراکندگی بسیار بالا و شامل ۴۷ زیرگونهٔ شناسایی شده‌است. این روباه‌ها دراروپا، افریقا، اسیا وامریکای شمالی یافت می‌شوند. ۱۲ گونه از روباه‌ها متعلق به سردهٔ یا روباه های حقیقی می‌باشند. فریدون جنیدی دربارهٔ نام روباه می‌نویسد: «روباه که در زبان پهلوی روپاس خوانده می‌شود، و اگرچه نام روباه در اوستا بگونهٔ اوروپی از ریشهٔ روپ است، اما پسوند اَس در زبان پهلوی نشان می‌دهد که در اوستا نیز گونهٔ روپ اَس یا ربایندهٔ تیز، روایی داشته‌است.

روباه‌ها در مقایسه با سگ سانان دیگر مانند شغال وگرگ جثه‌های کوچکی دارند. بزرگ‌ترین آن‌ها روباه قرمز است که حدود ۴ تا ۸ کیلوگرم وزن دارد. کوچک‌ترین روباه‌ها نیز گونهٔ روباه صحرا است که حداکثر تا ۱/۷ کیلوگرم وزن دارد. روباه‌ها روی پنجه ی خود حرکت می‌کنند و بر خلاف سایر سگ سانان، دارای پنجه‌های جمع شونده هستند.دورهٔ بارداری روباه‌ها ۵۲ یا ۵۳ روز بوده و روباه ماده به‌طور میانگین ۴ یا ۵ نوزاد به دنیا می‌آورد. تعداد نوزادان در گونه‌های مختلف روباه و بسته به موقعیت متفاوت است. به عنوان مثال روباه قطبی در هر بارداری می‌تواند تا ۱۱ توله به دنیا آورد.