گربه سانان- پلنگ

1. 

پلنگ در مقایسه با دیگر گربه‌سانان پاهایی کوتاه، بدنی کشیده و جمجمه‌ای بزرگ دارد. موفقیت بالای این گونه در حیات وحش تا حدی به قابلیت‌های شکارگری فرصت‌طلبانه‌اش، انطباق‌پذیری‌اش با زیستگاه‌های مختلف، امکان دویدن با سرعت ۵۸ کیلومتر در ساعت، توانایی بی‌نظیرش در بالارفتن از درخت حتی در حالی که لاشهٔ بزرگی را با خود حمل می‌کند و همچنین توانایی شناخته‌شده‌اش در حرکت پنهانی مربوط می‌شود. پلنگ بعد از جگوار، دومینگربه بزرگ است که می‌تواند شکارهایی بزرگ‌تر از جثه خودش را به بالای درخت بکشاند.

پلنگ تقریباً از هر جانوری که بتواند شکار کند تغذیه می‌کند و زیستگاه مطلوب او نیز از جنگل‌های بارانی تا نواحی بیابانی متغیر است. از حشراتی چون سوسک و ملخ تا بزرگ‌ترین پستانداران در فهرست طعمه‌های او قرار دارند و در صورت پیدا نکردن شکارلاشه خواری هم می‌کنند. اما شکار اصلی آن‌ها پستانداران متوسط جثه (وزن بین ۲۰ تا ۸۰ کیلو) است. بزرگ‌ترین شکاری که از یک پلنگ ثبت شده شکار یک گاو کوهی معمولی۹۰۰ کیلویی به دست یک پلنگ نر آفریقایی بوده‌است. اما آن‌ها هم معمولاً به سراغ جانوران بسیار بزرگ نمی‌روند.

پلنگ‌ها مثل بیشتر گربه‌سانان دیگر زندگی انفرادی دارند و فقط در فصل جفت‌گیری کنار هم هستند. آنها قلمرویی را برای خود مشخص کرده و به شدت برای حفظ آن تلاش می‌کنند. قلمرو پلنگ‌های نر بین ۳۰ تا ۷۸ کیلومتر مربع و قلمرو پلنگ‌های ماده، حدود ۱۵ کیلومتر مربع گزارش شده‌است. در یک مطالعه در نامیبیا قلمروهای بسیار وسیع تا حد ۳۰۰ کیلومتر مربع گزارش شده‌است. ممکن است قسمتی از قلمرو پلنگ‌های نر و ماده با یکدیگر مشترک باشد. در یک مطالعه در ساحل عاج مشخص شد که قلمرو یک پلنگ ماده کاملاً داخل قلمرو یک پلنگ نر است اما تداخل در قلمرو پلنگ‌های هم‌جنس به هیچ وجه اتفاق نمی‌افتد.

دوره بارداری پلنگ ماده تقریباً سه ماه به طول می‌انجامد و جانور پس از این مدت در غار یا بین درخت‌ها یا زیر سایبان سنگ‌ها و صخره‌ها دو یا سه بچه که ابتدا چشم‌هایشان جایی را نمی‌بیند به دنیا می‌آورد. توله‌های پلنگ از چهار ماهگی از شیر گرفته می‌شوند.

پلنگ‌ها در اکثر مناطق با شکارچیان دیگری همچون ببر،شیر، کفتار راه راه وکفتار خال دار، خرس قهوه ای، گرگ، سگ وحشی اسیایی و  سگ وحشی افریقایی ویوز پلنگ هم‌بوم هستند و رقابت بین‌گونه‌ای میان آن‌ها وجود دارد. در این شرایط ممکن است آن‌ها طعمه همدیگر را بدزدند یا توله‌های همدیگر را بکشند اما معمولاً با انتخاب نوع شکارهای متفاوت و پرهیز از مناطق اصلی محل حضور شکارچیان دیگر از درگیری اجتناب می‌کنند. شدیدترین رقابت در مناطقی است که پلنگ و ببر زیستگاه مشترکی دارند. در این شرایط معمولاً پلنگ‌ها به سراغ طعمه‌های کوچک‌تر می‌روند و در مناطقی که ببر جمعیت بیشتری دارد جمعیت پلنگ کمتر است. پلنگ به صورت انفرادی زندگی می‌کند و در مناطقی که احساس آرامش داشته باشد، روز و شب در حال فعالیت است؛ ولی در جاهایی که احساس خطر کند، شب‌ها، آن هم با احتیاط ظاهر می‌شود. پلنگ‌ها دارای قلمرو می‌باشند و آن را به وسیلهٔ ادرار خود مشخص می‌کنند. در شرایط عادی پلنگ آرام و با وقار حرکت می‌کند ولی به راحتی می‌تواند سرعت خود را به ۶۰ کیلومتر در ساعت افزایش دهد. پلنگ قادر است شش متر به صورت افقی و سه متر به حالت عمودی بپرد.